schoenen schuiven

Hoeveel Nederlanders zullen momenteel lijden aan slapeloosheid? Waarschijnlijk ettelijke miljoenen die hun dagdromen in nachtmerries hebben zien veranderen. En waarbij de bodem van de put nog lang op zich laat wachten. En wanneer dan wordt aangekondigd dat de huidige lockdown met drie weken zal worden verlengd, zal niet alleen de weerstand af gaan nemen maar tegelijkertijd ook de weerstand toe. Wanneer veerkracht omgezet dient te worden in daadkracht en waarbij het beroep op een sociaal samenzijn wederom onder druk komt te staan.

Hetgeen niet wegneemt dat ik me vandaag de vrijheid permitteer om Rene Diekstra weer eens te gaan citeren. Gisteren verscheen zijn maandagse column onder de titel Slaap, gedachte, slaap. En wanneer de filosoof Blaise Pascal (1623 – 1662) hem een weg heeft mogen wijzen door middel van zijn boek Pensees (Gedachten) ben ik zo vrij om mij op zijn pad te gaan begeven. ‘Ik (Pascal) heb ontdekt dat al het ongelukkig zijn van mensen voortkomt uit een (1) enkel feit: dat zij niet stil en alleen kunnen zitten in hun eigen kamer. Ze zoeken in of buitenshuis voortdurend naar afleiding want overgeleverd aan enkel hun gedachten, gaan ze zich na enige tijd ellendig voelen, want uiteindelijk zijn we nu eenmaal feilbare, fragiele, sterfelijke, wezens.’

Anders gezegd, stelt Diekstra, hebben we een tijdlang geen afleiding, zoals tijdens nachtelijke wakker periodes, dan grijpt ons denken zijn kans tot spontane ontlading en bestormt ons met vooral verontrustende gedachten.’
Aangetoond is verder dat de meeste van onze spontane gedachten negatief van inhoud zijn en zich centreren rond 3 thema’s (1) Gedachten waarin we ons zelf negatief vergelijken met anderen en waarvan de emotionele uitkomst een gevoel van minderwaardigheid, afgunst of jaloezie kan zijn. (2) Gedachten waarin gebrek aan contact of binding met en liefde van anderen het thema is en waarvan de uitkomst een gevoel van te weinig waardering in ons leven en eenzaamheid kan zijn. En (3) gedachten waarin een gebrek aan controle over ons zelf, onze prestaties, relaties en situaties centraal staat. De uitkomst daarvan is een gevoel van machteloosheid. De conclusie van Diekstra is dat ons brein vooral een sociaal brein is…

Ik geef het vandaag alleen maar door in de wetenschap dat een boodschapper van een slecht bericht in het verleden dit moest bekopen met het verlies van zijn kop. Waardoor ik absoluut niet de bedoeling heb om als koppensneller te boek te komen te staan, maar wie zijn kop verliest als die man in Amerika, zal weinig kans maken op de blaren die zich elders kunnen voordoen. En dat die man momenteel gaat lijden aan vormen van slapeloosheid, ook daar zal hij wel weer een modus voor weten te vinden om dit resultaat in de schoenen van anderen te gaan schuiven. Geen idee wat voor maat die man qua schoenen heeft…